Zapobieganie zmianom klimatu i podniesienia świadomości mieszkańców i poprawy ich bezpieczeństwa – gmina Pokrzywnica dstawia na rozwój świadomości ekologicznej

Dlaczego warto o tym pisać? Zmiany klimatu przestały być odległym problemem topniejących lodowców. Coraz częściej odczuwamy je w codziennym życiu – także w małych gminach, takich jak Pokrzywnica. Silne burze, fale upałów, gwałtowne opady powodujące lokalne podtopienia czy dłuższe okresy suszy wpływają na zdrowie mieszkańców, komfort życia i koszty utrzymania. Szczególnie narażone są osoby starsze, dzieci oraz osoby z chorobami układu krążenia.

Świadoma społeczność to taka, która rozumie, skąd biorą się te zagrożenia i jak można im przeciwdziałać. Dlatego gmina Pokrzywnica postawiła na rozwój świadomości ekologicznej, organizując w 2025 roku warsztaty dla mieszkańców – w tym osobne działania dla dzieci z klas I-III i dla seniorów. Działania w ramach Inwestycji B3.1.1. Inwestycje w zrównoważoną gospodarkę wodno-ściekową na terenach wiejskich , objętego programem Krajowy Plan Odbudowy i Zwiększania Odporności połączyły wiedzę  o klimacie z praktycznymi wskazówkami dotyczącymi ochrony środowiska i przygotowania  na ekstremalne zjawiska pogodowe. Mieszkańcy zyskali zarówno wiedzę, jak i konkretne narzędzia, by lepiej dbać o swoje otoczenie, zdrowie i bezpieczeństwo.

Co samorząd może zrobić? Samorząd może ograniczać emisje m.in. poprzez modernizację oświetlenia ulicznego i budynków publicznych, inwestycje w odnawialne źródła energii oraz wspieranie zrównoważonego transportu: komunikacji publicznej, ścieżek rowerowych i stref tempo 30. Ważną rolę odgrywa także zieleń – parki, drzewa przy ulicach i łąki kwietne, które obniżają temperaturę, zatrzymują wodę i poprawiają jakość powietrza. Uzupełnieniem jest dobrze zorganizowana gospodarka odpadami i dążenie do obiegu zamkniętego.

Równolegle gmina musi dostosowywać się do skutków zmian klimatu. Służą temu systemy retencji wody (zbiorniki, ogrody deszczowe, zielone dachy), modernizacja kanalizacji deszczowej, ochrona terenów zalewowych oraz tworzenie zacienionych, „chłodnych” przestrzeni publicznych. Odpowiedzialne planowanie przestrzenne pozwala lepiej chronić mieszkańców przed podtopieniami, upałami i innymi ekstremalnymi zjawiskami. Jednak nawet najlepiej zaplanowane działania samorządu nie przyniosą pełnych efektów bez zaangażowania mieszkańców.

Rola mieszkańców: Kluczowe znaczenie mają również indywidualne wybory, których dokonujemy każdego dnia. To, jak żyjemy na co dzień, ma realny wpływ na klimat i jakość życia w gminie. Duże znaczenie ma sposób poruszania się – częstszy wybór spaceru, roweru czy autobusu zamiast samochodu zmniejsza emisje spalin, hałas i korki. W domu każdy może oszczędzać energię: gasić zbędne światło, rozsądnie ustawiać temperaturę ogrzewania, a przy większych remontach myśleć o dociepleniu budynku czy wymianie źródła ciepła jak również ograniczać ilość wody z wodociągu zużywanej do podlewania ogrodów.

Ważna jest też świadoma konsumpcja: kupowanie tyle jedzenia, ile faktycznie zjemy, sięganie po lokalne produkty, ograniczanie jednorazowych opakowań. Do tego dochodzi rzetelna segregacja odpadów, ograniczanie plastiku i naprawa rzeczy zamiast wyrzucania. Istotna jest również aktywność obywatelska – udział w konsultacjach społecznych, zgłaszanie pomysłów do budżetu obywatelskiego, włączanie się w lokalne akcje ekologiczne. Dzięki temu mieszkańcy współdecydują o kierunku rozwoju gminy i razem z samorządem budują bezpieczną, przyjazną klimatycznie przestrzeń do życia.

Co możesz zrobić już teraz? Krótkie 5 punktów:  

Każdy może dołożyć swoją cegiełkę:

1.      Częściej wybieraj spacer, rower lub autobus zamiast samochodu.

2.      Oszczędzaj energię w domu – to dobre dla klimatu i portfela.

3.      Zrezygnuj z podlewania ogrodów wodą z wodociągu gminnego,

4.      Kupuj odpowiedzialnie, nie marnuj żywności, wspieraj lokalnych producentów.

5.      Segreguj odpady i ograniczaj jednorazowy plastik.

6.      Śledź komunikaty gminy i bierz udział w lokalnych inicjatywach ekologicznych.

Wspólne działania samorządu i mieszkańców sprawiają, że gmina staje się bardziej odporna na skutki zmian klimatu, a życie w niej – bezpieczniejsze, zdrowsze i po prostu przyjemniejsze.