Stuletni budynek kina na rozdrożu. Czy zabytek pogodzi się z wymogami XXI wieku?

Modernizacja budynku, w który mieści się obecnie Miejskie Centrum Kultury i Sztuki i Kino Narew to skomplikowane przedsięwzięcie, które wymaga zbalansowania dwóch często sprzecznych ze sobą wymogów prawnych: restrykcyjnej ochrony konserwatorskiej i bezkompromisowych przepisów bezpieczeństwa przeciwpożarowego (ppoż.). Informacje z Biuletynu Informacji Publicznej (BIP) Urzędu Miejskiego w Pułtusku oraz opisu zamówienia podkreślają, że rozwiązanie tego konfliktu jest jednym z kluczowych wyzwań dla wykonawcy dokumentacji projektowej.

Zabytkowy charakter budynku MCKiS (wpisany do rejestru pod Nr A-1387) oznacza, że wiele z jego oryginalnych elementów, w tym konstrukcji, materiałów wykończeniowych, a być może nawet częściowo stolarki, podlega ochronie. Materiały te, często drewniane lub w technologii tradycyjnej murowanej, charakteryzują się zazwyczaj niską odpornością ogniową w porównaniu do współczesnych norm. Nowoczesne przepisy ppoż. (zgodne z Prawem budowlanym) wymagają stosowania rozwiązań, które minimalizują ryzyko rozprzestrzeniania się ognia, zapewniają drogi ewakuacyjne oraz instalują systemy wczesnego wykrywania i gaszenia pożaru (np. tryskacze, klapy dymowe).
Z opisu zamówienia wynika, że wykonawca musi sporządzić ekspertyzę w zakresie ochrony przeciwpożarowej przez rzeczoznawcę ds. zabezpieczeń ppoż. W ramach tej ekspertyzy oraz na podstawie danych z BIP, kluczowe jest sprawdzenie następujących potencjalnych punktów zapalnych.

• Integralność Przegród Ogniowych: W starych budynkach często brakuje wydzielonych stref pożarowych lub są one niewystarczające. Zapewnienie wymaganej klasy odporności ogniowej ścian i stropów, bez naruszania oryginalnej struktury, będzie wymagało specjalistycznych, często droższych rozwiązań.
• Instalacje w Zabytkowych Wnętrzach: Montaż widocznych elementów instalacji ppoż., takich jak czujki dymu, tryskacze, czy okablowanie systemów alarmowych, może kolidować z estetyką i historycznym wystrojem wnętrz chronionym przez konserwatora zabytków. Wymagane będą tu dyskretne, często ukryte lub minimalnie inwazyjne systemy.
• Materiały Łatwopalne a Termomodernizacja: Choć audyt energetyczny z 2017 r. i projekt termomodernizacji z 2015 r. istnieją, zastosowanie współczesnych materiałów izolacyjnych (niektóre mogą być łatwopalne) na elewacji czy dachu wymagać będzie uzgodnienia z konserwatorem, który priorytetowo traktuje zachowanie oryginalnego wyglądu i technologii.
• Drogi Ewakuacyjne: Szerokość korytarzy, klatek schodowych (w tym ich materiał wykonania) i drzwi może nie spełniać współczesnych norm ewakuacyjnych. Przebudowa tych elementów ingeruje bezpośrednio w substancję zabytkową.

Jak wynika z wymagań przetargowych dostępnych w BIP, kluczem do sukcesu jest program prac konserwatorskich oraz ścisłe wytyczne. Dokumentacja projektowa musi być efektem dialogu między projektantami, rzeczoznawcami ppoż. a Mazowieckim Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków. 
Zamiast standardowych rozwiązań budowlanych, projektanci będą musieli zaproponować innowacyjne technologie ochrony przeciwpożarowej, które są mniej inwazyjne, droższe, ale pozwalają na zachowanie unikalnej wartości zabytkowej pułtuskiego MCKiS.