RUBRYKA DIETETYKA - sól biała vs sól himalajska – którą sól wybrać?

Powszechnym trendem żywieniowym ostatnich kilku lat jest rosnąca popularność i stosowanie soli „różowej” lub himalajskiej. Pomimo bardziej uderzającego wyglądu i powszechnego postrzegania, że jest zdrowsza i bardziej naturalna, czy rzeczywiście ma jakieś korzyści odżywcze poza zwykłą białą solą stołową?

Z podstawowych informacji: sód jest pierwiastkiem występującym w soli i jest uważany za niezbędny dla pewnych funkcji fizjologicznych człowieka, w tym regulacji objętości płynu pozakomórkowego, przewodnictwa nerwowego i funkcji mięśni. Sól jest obecnie szeroko rozpowszechniona w paczkowanej żywności, a większość dorosłych z łatwością przekracza zalecenie Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), dotyczące mniej niż 2 g sodu dziennie (co odpowiada około 5 g soli dziennie). Sód nie równa się soli, gdyby ktoś omijał lekcje chemii. Sód jest jednym ze składników soli.
Na całym świecie dostępna jest szeroka gama soli, poza białą solą stołową. W ostatnich latach różowa sól, a zwłaszcza różowa sól himalajska, zyskała na popularności wraz ze wzrostem zainteresowania mediów. Jest często sprzedawana ze względu na rzekome korzyści zdrowotne i jest pozycjonowana jako lepsza pod względem odżywczym niż biała sól kuchenna. W 2020 roku, udało się sprawdzić 31 próbek soli himalajskiej, dostępnej w sprzedaży, badanie zostało przeprowadzone w Australii.
Testowane różowe sole generalnie miały wyższą zawartość minerałów, ale ich ilości były bardzo różne w zależności od źródła i marki soli.

W porównaniu do białej soli kuchennej na kilogram, różowa sól zawierała znacznie wyższy poziom składników odżywczych:
- wapń (2695,09 mg vs. 393,28 mg)
- żelazo (63,75 mg vs. 0 mg)
- magnez (2655.31 mg vs 83,94 mg)
- mangan (2,16 mg vs. 0 mg)
- potas (2406,05 mg vs. 151,68 mg)

Wyniki te należy interpretować z ostrożnością. Należy pamiętać, że podane liczby dotyczą kilograma soli. Aby uzyskać jakikolwiek namacalny wzrost spożycia minerałów w diecie, prawdopodobnie będziesz musiał spożywać około 5 razy więcej niż maksymalna zalecana dzienna dawka soli (tj. więcej niż 5 pełnych łyżeczek) soli, czego nie radzę robić gdyż nie będzie to z korzyścią dla Twojego zdrowia.
Jeśli chodzi o rzeczywistą ilość dodatkowych składników odżywczych, które spożywałbyś, jedząc różową sól, ilość netto jest trywialna. Na przykład zalecane dzienne spożycie potasu wynosi 3800 mg/dzień dla mężczyzn i 2800 mg/dzień dla kobiet.
Ujmując to z innej perspektywy: nawet jeśli spożywasz 100% maksymalnego zalecanego spożycia sodu (5 g) z najbardziej bogatej w potas różowej soli, to i tak jest to tylko około 22 mg z 3800 mg (lub 2800 mg), których potrzebujesz. Różowa sól naprawdę nie wnosi do diety znacznej ilości dodatkowych składników odżywczych. W porównaniu do białej soli kuchennej na kilogram, różowa sól zawierała więcej metali, takich jak: ołów (0,13 mg vs 0,02 mg) i aluminium (76,27 mg vs 0,0 mg). Sól biała zawierała więcej rtęci (0,02 mg vs 0,0 mg) i kadmu (0,02 mg vs 0,0 mg) niż soli różowej.
Pomimo wielu składników odżywczych zawartych w różowej soli, które są niezbędne dla zdrowia (np. wapń, żelazo, magnez i potas), wymagane byłoby wyjątkowo wysokie spożycie różowej soli (>30 g dziennie), zanim miałoby to znaczenie kliniczne. Taka ilość jest nie tylko nierealistyczna w zwykłej diecie, ale przy 30 g zalecenia dla sodu byłyby przekroczone o 592%.
Istnieją mocne dowody, że dieta bogata w sód jest związana z nadciśnieniem, głównym czynnikiem ryzyka dla rozwoju i postępu schorzeń sercowo-naczyniowych i wielu innych chorób, w tym udar, choroby nerek i raka żołądka.
Tak naprawdę, nie będzie miało znaczenia, której soli używacie – dopóki używacie jej z umiarem.