Pułtusk w czołówce samobójstw!

Statystyki są zatrważające, powiat pułtuski zajmuje pierwsze miejsc w kraju pod względem samobójstw! Budzić to powinno niepokój wszystkich, od mieszkańców aż do urzędników. Ewidentnie widać, że problem jest, trzeba podjąć więc próbę jego rozwiązania, nie zamiatania pod dywan.  Zdrowie psychiczne jest ostatnio istotnym tematem rozważań tak publicystów, jak obywateli, lekarzy, a nawet polityków. Porusza się tematy przepełnionych oddziałów psychiatrycznych, traktowania osób chorych, ale tez konstruktywnych sposobów ich leczenia. Rozmowy toczone są nie tylko na łamach prasy, w telewizji, ale także na spotkaniach odpowiednich instytucji, które stają na głowie, aby wprowadzić w życie programy mające na celu poprawę zdrowia psychicznego. Nie tak dawno choćby Uniwersytet Warszawski przeprowadzał wśród swoich studentów ankietę, która pozwoli na dostosowanie działań do potrzeb i oczekiwań tych, którzy mają skorzystać z pomocy – w tym wypadku studentów.    Podobne działania zostaną zapoczątkowane także na terenie powiatu pułtuskiego. Wszystko za przyczyną projektu „Musimy siać...”, o którego dofinansowanie aplikować będzie nasz powiat. Jest to możliwe dzięki ogłoszeniu przez Ministerstwo Zdrowia Programu Operacyjnego „Ograniczanie społecznych nierówności w zdrowiu”. W programie mogą wziąć udział te powiaty, które zanotowały najwyższe standaryzowanie wskaźniki umieralności. Wskaźnik ten – w skrócie nazywany SMR – przeprowadzany jest na podstawie analiz Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego – Państwowego Zakładu Higieny. 
Na podstawie tych wskaźników dla lat 2009 – 2011 powiat pułtuski klasyfikuje się niepokojąco wysoko, 36 miejsce w Polsce pod względem umieralności jako takiej, 88 miejsce pod względem chorób układu krążenia, ale – i to jest najbardziej niepokojące – powiat pułtuski zajmuje też pierwsze miejsce w Polsce pod względem tzw. zewnętrznych przyczyn zgonu. 
Brzmi to dosyć enigmatycznie, najprościej jednak można powiedzieć, że chodzi tu m.in. o ofiary różnego typu wypadków, ale także samobójców. Jak wynika z powyższych danych to właśnie samobójstwa stanowiły największą część tzw. zewnętrznych przyczyn zgonu. Na 188 przypadków, 38 to właśnie ci, którzy targnęli się na własne życie. 
Statystyki nie podają danych dotyczących wieku, jednak jak wynika z raportu Światowej Organizacji Zdrowia z roku 2004 większość zaburzeń zdrowia psychicznego, które następnie prowadzą do nadużywania środków psychoaktywnych, agresji, przemocy i innych tego typu zachowań bierze swój początek w okresie dojrzewania. Dlatego właśnie istotne są tak działania profilaktyczne, jak też promocja zdrowia psychicznego już od najmłodszych lat. Tym bardziej, że do tej pory nasz powiat podobnych działań nie prowadził i jak wynika z protokołu posiedzenia Zarządu Powiatu w Pułtusku w latach 2011 – 2015 nie wydano na ten cel ani złotówki. 
Jest to tym bardziej niepokojące, że dyrektorzy szkół alarmują: wzrasta liczba uczniów, którzy wykazują objawy tzw. zagrożenia niedostosowaniem społecznym. Objawy? Ucieczki z domu, wagary, palenie papierosów (oby tylko...), picie alkoholu... Trzeba wymieniać dalej? Więcej jest także młodych ludzi, którzy borykają się z myślami samobójczymi, ale także tych, którzy takie próby podejmują, a co gorsza, zwiększa się także liczba tych, którym się to udaje. 
Należy sobie postawić pytanie jak temu zaradzić. Odpowiedzią jest profilaktyka i promocja zdrowia. Te dwa aspekty są ze sobą ściśle powiązane. Działania profilaktyczne nie mogą obyć się bez promocji zdrowia. Nie może być też promocji zdrowia bez mówienia o tym, jak można zapobiec problemom psychicznym. Dobrze więc, że władze zdecydowały się na złożenie wniosku o dofinansowanie z powyższego programu. 
W ramach tych działań ma zostać przeprowadzona m.in. akcja informacyjno – edukacyjna, która ma upowszechnić wiedzę na temat zdrowia psychicznego, planowane są także zajęcia, które pomogą w kształtowaniu zachowań i stylu życia korzystnych dla zdrowia psychicznego, te z kolei mają pomóc w rozwijaniu umiejętności radzenia sobie w sytuacjach zagrażających zdrowiu psychicznemu, ale także pomoc w przypadku stanów krytycznych. Z tymi działania musi też zostać prowadzona akcja przeciwko nietolerancji i dyskryminacji osób chorych w społeczności lokalnej. Jeśli zapomnimy o tym, tak profilaktyka, jak i pomoc na nic się nie zdadzą, ponieważ problem będzie dalej zamiatany pod dywan.  
Projekt ten ma być realizowany od września 2014 do kwietnia 2016. Miejmy nadzieję, że przyczyni się on do poprawy obecnej, dramatycznej sytuacji, a także, że zwiększy świadomość mieszkańców naszego powiatu wobec problemów zdrowia psychicznego. 
P.Ch.