TSUE orzekł w sprawie podatku VAT od rekompensat do transportu publicznego

Zryczałtowana rekompensata wypłacana przez jednostkę samorządu terytorialnego przedsiębiorstwu świadczącemu usługi publicznego transportu zbiorowego i mająca na celu pokrycie strat poniesionych w ramach świadczenia tych usług nie wchodzi w zakres podstawy opodatkowania podatkiem VAT tego przedsiębiorstwa. Tak orzekł unijny Trybunał (sprawa C-615/23).

Istota sprawy

Wyrok Trybunału dotyczy kwestii, która budziła dotychczas wątpliwości. Chodzi mianowicie o opodatkowanie podatkiem VAT rekompensat na pokrycie straty finansowej wypłacanych przez samorządy operatorom publicznego transportu publicznego.

Spółka prowadzi działalność w zakresie transportu pasażerskiego i planowała zawrzeć umowę z JST na świadczenie usług w zakresie publicznego transportu zbiorowego. W ramach tej umowy, Spółka miała osiągać wpływy z dwóch źródeł:

• sprzedaży biletów, których cena miała być ustalana przez JST, pełniącą rolę organizatora publicznego transportu zbiorowego;  

• rekompensaty od tej JST.  

Rekompensata ta miała pokrywać ujemny wynik finansowy wynikający ze świadczenia usług publicznego transportu zbiorowego (rekompensata w rozumieniu art. 50 ust. 1 pkt 2 lit. c) ustawy o publicznym transporcie zbiorowym).

W drodze interpretacji indywidualnej spółka chciała potwierdzić, że rekompensata ta nie stanowi obrotu podlegającego opodatkowaniu podatkiem VAT, gdyż jak oceniła spółka – nie ma ona bezpośredniego wpływu na cenę świadczonych przez nią usług. Rekompensata stanowi dofinansowanie ogólnych kosztów działalności. Organ podatkowy był jednak odmiennego zdania i stwierdził, że od rekompensaty należy odprowadzić podatek VAT.

Finalnie w sprawie wypowiedział się Sąd Unii Europejskiej.

Co orzekł Trybunał?

W orzeczeniu zwrócono uwagę, że w zapadłej sprawie usługi są świadczone na rzecz pasażerów. JST jest organizatorem, która ustala ceny biletów i jako osoba trzecia wypłaca spółce rekompensatę. Rekompensata jest wypłacana w związku z tym, że przychody są niewystarczające dla pokrycia kosztów usług przewozu osób. Dla rozstrzygnięcia istotna była ocena, czy rekompensata ta ma bezpośredni wpływ na cenę usług świadczonych przez spółkę na rzecz pasażerów. Zdaniem Trybunału należy zbadać, czy cena jaką płacą pasażerowie zmniejsza się w stosunku do przyznanej rekompensaty.

Trybunał orzekł, że w tych okolicznościach rekompensata nie jest wypłacana spółce konkretnie w celu świadczenia przez nią usługi transportowej na rzecz określonego usługobiorcy (pasażera). Rekompensata nie ma wpływu na cenę, jaką ma zapłacić pasażer, albowiem cena biletu nie zmniejsza się proporcjonalnie do rekompensaty.

Jakie orzeczenie ma skutki?

Orzeczenie jest ważne dla wielu samorządów i przewoźników. Przede wszystkim powinni oni ocenić, czy okoliczności faktyczne ich sprawy odpowiadają tym, w których zapadło orzeczenie. Jeżeli tak, może się okazać, że podatek VAT był wykazywany nienależnie, a teraz będzie można go odzyskać. Ważne jest to, że wyrok odnosił się wyłącznie do kwestii tego, czy rekompensaty takie jak w rozpatrywanej sprawie mają bezpośredni wpływ na cenę biletów i czy w związku z tym wpływem podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT (jako dopłata do tej ceny). Wyrok TSUE usuwa istniejące wątpliwości w tym zakresie. W przypadku postępowań sądowych zawieszonych, w związku z oczekiwaniem na wyrok TSUE, podatnicy mogą spodziewać się teraz korzystnych orzeczeń. – komentuje Janusz Wyrzykowski, doradca podatkowy w Kancelarii Wyrzykowscy

Opracowanie:

Kancelaria Wyrzykowscy

Paweł Czaplicki, Menadżer Działu Podatki

www.WyrzykowscyDlaSamorzadu.pl