Reklama

Polskie Państwo Podziemne - fenomen w historii świata

26/09/2025 15:57

Wydarzenia, Polskie Państwo Podziemne fenomen historii świata - zdjęcie, fotografia

Jutro 86. rocznica Polskiego Państwa Podziemnego. W Pułtusku uczczono ją 26 września składając kwiaty przy Pomniku Żołnierzy Armii Krajowej na I pułtuskim cmentarzu. W uroczystości wzięli udział przedstawiciele Kombatantów, Samorządu Powiatu Pułtuskiego oraz Samorządu Gminy Pułtusk, służb mundurowych, szkół i samorządowych jednostek organizacyjnych, stowarzyszeń, organizacji społecznych i politycznych, instytucji, przedsiębiorstw i mieszkańcy Pułtuska.

- Spotkaliśmy się dziś aby uczcić 86. rocznicę Powstania Polskiego Państwa Podziemnego. Zjawiska jedynego w swoim rodzaju, które na trwałe wpisało się w historię naszego narodu i świata. Było ono dowodem, że nawet w czasach najcięższej próby naród polski potrafił zachować wierność swoim wartościom i zorganizować życie państwowe warunkach okupacji – mówiła podczas spotkania Anna Biernacka, nauczycielka historii i wiedzy o społeczeństwie w Zespole Szkół nr 2 w Pułtusku.

- Wbrew przemocy i terrorowi. Powstało ono we wrześniu 1939 roku, gdy Polska została zaatakowana i rozdzielona przez dwóch okupantów. W obliczu tragedii naród nie poddał się. Nie pogodził się z utratą wolności. Odpowiedzią była organizacja państwa, które nie miało wytyczonych granic ani stolicy, a jednak obejmowało miliony obywateli i całe struktury życia społecznego. To tajne nauczanie, które dawało młodym wiedzę i nadzieję. To prasa podziemna, która niosła prawdę, gdy na ulicach panowało kłamstwo. To sądy, administracja i struktury, które świadczyły, że Polska choć ukryta – trwała. To dzięki nim przetrwała nadzieja i świadomość, że Polska powróci. Dziś, wspominając ich ofiarę i odwagę, wyrażamy wdzięczność, że dzięki ich postawie możemy żyć w wolnym kraju, mówić własnym językiem i decydować o swojej przyszłości. Niech pamięć o powstaniu podziemnym będzie dla nas zobowiązaniem, aby troszczyć się o wolność i szanować ją każdego dnia. Wolność nigdy nie jest dana raz na zawsze, trzeba o nią dbać i ją pielęgnować. 86. rocznica Powstania Państwa Podziemnego to nie tylko hołd dla przeszłości. To także przypomnienie o wartościach, które wówczas pozwoliły przetrwać. O jedności, solidarności i wierze w siłę narodu. Niech pamięć o tamtych bohaterach zobowiązuje nas do strzeżenia niepodległości i wolności, które były dla nich najwyższym dobrem. Niech ta rocznica będzie dla nas lekcją. Lekcją patriotyzmu, który nie polega na wielkich słowach, lecz na codziennej trosce o ojczyznę i drugiego człowieka. Chyląc głowy przed bohaterami składamy im hołd. Cześć i chwała bohaterom! – zakończyła wystąpienie nauczycielka pułtuskiej szkoły.

Dzień Podziemnego Państwa Polskiego upamiętnia powołanie w roku 1939 Służby Zwycięstwa Polski. Święto uchwalono 11 września 1998 roku przez Sejm RP, poprzez aklamację.

Oto treść ówczesnej uchwały w sprawie ustanowienia Dnia Polskiego Państwa Podziemnego:

"W dniu 27 września 1939 roku, w obliczu kapitulacji stolicy, powstała pierwsza konspiracyjna organizacja niepodległościowa - Służba Zwycięstwu Polski.

To historyczne wydarzenie zapoczątkowało budowę Podziemnego Państwa Polskiego, fenomenu w dziejach - nie tylko - II Wojny Światowej.

Obok pionu wojskowego - Armii Krajowej - i współpracujących z nią innych formacji Polski Walczącej, istotną rolę odegrał podziemny parlament - Rada Jedności Narodowej, - a zwłaszcza rozległa obejmująca cały obszar Rzeczypospolitej i obie okupacje działalność Delegatury Rządu na Kraj. To ona stworzyła ogromny, nie mający odpowiednika nigdy i nigdzie aparat rzeczywiście Polskiego Państwa Podziemnego - od spraw wewnętrznych, poprzez tajną oświatę i kulturę, wymiar sprawiedliwości aż po komórki przygotowujące akty legislacyjne dla przyszłego niepodległego państwa.

Sejm Rzeczypospolitej Polskiej wyraża szczególną wdzięczność i szacunek twórcom, ofiarnym działaczom podziemnych struktur Państwa Polskiego, a także tym wszystkim, którzy w wyjątkowo trudnych warunkach, z narażeniem własnego życia walczyli o niepodległość Ojczyzny.

Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, pamiętając o ich poświęceniu, walce i umiłowaniu Ojczyzny, ustanawia dzień 27 września - Dniem Podziemnego Państwa Polskiego."

- Polskie Państwo Podziemne było fenomenem w skali europejskiej, a nawet światowej, z uwagi na rozbudowane struktury, które objęły całe terytorium II Rzeczpospolitej (a nawet wychodziły poza ziemie przedwojennej Polski) oraz zakres prowadzonych w konspiracji prac. PPP nie ograniczało się bowiem do bieżącej walki z okupantami, ale prowadziło także w szerokim zakresie prace przygotowawcze na okres „przełomu” (powstania powszechnego) oraz na okres powojenny - opowiada dr hab. Waldemar Grabowski z Wydziału Badań Naukowych Biura Edukacji Publicznej IPN w wywiadzie dla Muzeum Historii Polski ( https://muzhp.pl/wiedza-on-line/polskie-panstwo-podziemne-fenomen-w-skali-swiatowej-1).